Ας πάρουμε πίσω τα ένδοξα Αρχαία Ελληνικά ονόματά μας


Αν η ετυμολόγηση λέξεων της γλώσσας μας έχει μεγάλο ενδιαφέρον, τότε ακόμα μεγαλύτερο έχουν τα ονόματά μας, μιας και προσδίδουν διάφορες ιδιότητες και χαρακτηριστικά σε αυτούς που τα φέρουν.
Βέβαια, εδώ και αρκετούς αιώνες η εισβολή ξενόφερτων ονομάτων στην ελληνική κοινωνία έχει γίνει συνήθεια. Το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών αν όχι όλα, έχουν εβραϊκές ρίζες. Αποτέλεσμα αυτού είναι πολλά ελληνικά ονόματα να έχουν ξεχαστεί και αντί πλειοψηφίας, να θεωρούνται σπάνια. Παραδείγματα γνωστών εβραϊκών ονομάτων είναι ο "Ιωάννης" (προέρχεται από το εβραϊκό όνομα Γιεχόαναν ή Γιοάναν), ο "Ηλίας" (προέρχεται από το εβραϊκό όνομα Ελίγιαχου), ο "Ιάκωβος" (από το Γιαακόβ) κ.α.

Είναι πραγματικά λυπηρό, ελληνικά ονόματα όπως τα παρακάτω να μένουν χωμένα βαθιά στο ντουλάπι της ιστορίας μας.

Αγησίλαος (άγω+λαός) ...ο ικανός ηγέτης .

Φράσεις της αρχαίας Ελληνικής που λέμε και σήμερα!!

Φράσεις της αρχαίας Ελληνικής που λέμε και σήμερα!!

Παρ’ όλες τις επιρροές που έχει δεχθεί η γλώσσα μας, εντούτοις χρησιμοποιούμε στον καθημερινό λόγο, εκφράσεις αυτούσιες, προερχόμενες από την αρχαία Ελληνική. Αυτές αποτελούν την απόδειξη ότι η γλώσσα είναι το μοναδικό πολιτισμικό κληροδότημα, το οποίο παραμένει ανεπηρέαστο από το χρόνο

 Είναι λοιπόν χρήσιμο να μάθουμε ή να θυμηθούμε, από που προέρχονται και από ποιούς ελέχθησαν για πρώτη φορά.

——————————————————————————————

- Αιδώς Αργείοι:  όταν θέλουμε να καταδείξουμε αισθήματα ντροπής αναφερόμενοι σε κάποιον άλλο.

Ειπώθηκε από τον Στέντορα (σε έντονο ύφος) προς τους Αργείους κατά τη διάρκεια του Τρωικού πολέμου, με σκοπό να τους ανυψώσει το ηθικό όταν ο Αχιλλέας αποχώρησε από τη μάχη. (Ομήρου Ιλιάδα – Ε 787)

Η ΟΜΗΡΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ: ΑΥΤΟ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΔΙΑΔΩΣΤΕ ΤΟ ΠΑΝΤΟΥ ΚΑΙ ΣΕ ΚΑΘΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΦΥΛΑΞΤΕ ΤΟ

Τρίτη, 21 Αυγούστου 2012

Η ΟΜΗΡΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ: ΑΥΤΟ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΔΙΑΔΩΣΤΕ ΤΟ ΠΑΝΤΟΥ ΚΑΙ ΣΕ ΚΑΘΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΦΥΛΑΞΤΕ ΤΟ

Η Ομηρική (Ελληνική) Γλώσσα, αποτελεί τη βάση επάνω στην οποία στηρίχτηκαν πλήθος σύγχρονων γλωσσών. Ακόμα κι αν δεν υπήρχε καμία άλλη αναφορά.. 

ακόμα κι αν δεν είχε διασωθεί κανένα προκατακλυσμιαίο μνημείο, θα αρκούσε η Ελληνική Γλώσσα ως απόδειξη της ύπαρξης στο παρελθόν, μίας εποχής μεγάλου πολιτισμού... 
Στη γλώσσα μας είναι εμφυτευμένη όλη η γνώση που κατέκτησε ο άνθρωπος, έως την παρούσα στιγμή. Κάθε ελληνική λέξη-όρος φέρει ένα βαρύ φορτίο νόησης, φορτίο που οι προγενέστεροι 'εξόδευσαν', για να κατακτήσουν γνωστικά τη συγκεκριμένη έννοια και να την 'βαπτίσουν' με το συγκεκριμένο όνομα-λέξη». 

Ο σίδερος ή το σίδερο.

κ

Μάθε τι σημαίνει το όνομά σου.!!!

Ααρών: αδελφός του Μωυσή. Όνομα σπάνια στην Ελλάδα. Δείχνει άνθρωπο ανυπόμονο, πεισματάρη και ιδεαλιστή. Ο Ααρών είναι συνήθως μπροστά απ' την εποχή του και μοιάζει ν' αγαπάει τις περιπέτειες. Στην πραγματικότητα, έχει προηγουμένως μελετήσει τα ρίσκα.
Αβραάμ: αντικομφορμιστής και ενθουσιώδης, έχει ανοιχτό μυαλό. Όταν, όμως, απογοητεύεται το ρίχνει στην κριτική και μπορεί να γίνει κακός. Έχει μεγάλη ενέργεια που πρέπει να χρησιμοποιεί σωστά και όχι. αυτοκαταστροφικά!
Αγαθή: η γενναία, πνευματώδης, διακρίνεται για την εξυπνάδα και την ετοιμότητά της. Είναι αυταρχική και πολύ δραστήρια. Διαθέτει φαντασία κι έχει πολλά ενδιαφέροντα. Το αδύνατο σημείο της: δεν ξέρει να ελέγχει τα συναισθήματά της.

Η ελληνική γλώσσα στον κόσμο.

Τα ελληνικά είναι μια δύσκολη και λίγο ομιλούμενη γλώσσα. Ποιος γνωρίζει όμως πως στην Αυστραλία υπάρχουν 18 πανεπιστημιακές σχολές... και 149 δημόσια σχολεία που διδάσκουν τη πιέστε για μεγέθυνση νεοελληνική γλώσσα, στην Ινδία δύο πανεπιστημιακές σχολές, στην Ιταλία 15 πανεπιστημιακές σχολές και τρία δημόσια σχολεία, στην Ισπανία 20 πανεπιστημιακές σχολές και τρία δημόσια σχολεία. Αλλά και στη Συρία, τη Λιθουανία, την Ιαπωνία, τη Νότιο Αφρική, τη Βενεζουέλα, τη Σλοβενία, τη Ρωσία, το Ισραήλ...
Διευθύνσεις και πληροφορίες για όλα τα ακαδημαϊκά, δημόσια και ιδιωτικά ιδρύματα που παρέχουν μαθήματα της ελληνικής γλώσσας στην Ελλάδα αλλά και το εξωτερικό περιέχει ο οδηγός στην αγγλική με τον τίτλο «Institutions Offering Courses of Modern Greek in Greece and abroad» (Ιδρύματα που προσφέρουν μαθήματα νεοελληνικής γλώσσας στην Ελλάδα και το εξωτερικό) που εξέδωσε το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Διεθνών Εκπαιδευτικών Σχέσεων του υπουργείου Παιδείας.

"Σαρδόνιο χαμόγελο".

Ο υποκριτικά ή σαρκαστικά γελών. Ακόμη και ο μορφασμός του προσώπου,του οποίου οι μύες συσπώνται, προσομοιούμενοι γέλιου, εφόσον έχει καταναλωθεί "σαρδάνη", ένα φυτό που συναντάται στη Σαρδινία.

"Πύρρειος νίκη"

Πύρρειος νίκη ονομάζεται μεταφορικά το αποτέλεσμα μιας μάχης κατά την οποία αναδεικνύεται μεν νικητής, αυτός όμως έχει υποστεί τόσο βαριές απώλειες, ώστε μελλοντικά θα του είναι δύσκολο ή αδύνατο να συνεχίσει να αγωνίζεται για την επίτευξη των σκοπών του.

• Πύρρειος ήταν η νίκη του Πύρρου στο Άσκλον το 279 π.Χ. επί των Ρωμαίων. Αν και τυπικά ο Μολοσσός βασιλιάς αναδείχθηκε νικητής, έχασε πολλούς άνδρες και τους πιο επίλεκτους αξιωματικούς του - αναγκάστηκε έτσι να μεταβάλει τα αρχικά σχέδιά του, τα οποία προέβλεπαν πορεία προς τη Ρώμη. O Πλούταρχος γράφει πως όταν ένας στρατιώτης πλησίασε τον Πύρρο για να τον συγχαρεί, αυτός του απάντησε αυτοσαρκαστικά, «Μια ακόμα νίκη επί των Ρωμαίων και θα χαθούμε εντελώς»

"Δαμόκλειος σπάθη".

Με τον όρο "Δαμόκλειος Σπάθη"εννοούμε το συνεχή θανάσιμο κίνδυνο που  απειλεί συνεχώς τη ζωή μας ή το λόγο για μια επικείμενη καταστροφή τεράστιου μεγέθους.

  

 Ο όρος έχει την απαρχή του στην εξής παράδοση: 

  

 Στο παλάτι των Συρακουσών κάποτε κυβερνούσε ο Διονύσιος, άντρας με πολλά  πλούτη, χλιδή και ατράνταχτη εξουσία. Και όπως συμβαίνει σε τέτοιες περιπτώσεις, οι κόλακες γύρω του ήταν πολλοί και επιθυμούσαν να γευτούν λίγη από την πολυτέλεια και την αίγλη της βασλικής αυλής, δείχνοντας τη συνεχή υποστήριξή τους στο πρόσωπό του.  

Απλώς - απλά (χρησιμοποιούνται συχνά λάθος)

Το επίθετο απλός,-ή,-ό σημαίνει "αυτός που δεν είναι σύνθετος". Το επίρρημα απλά σημαίνει " με απλό τρόπο, με απλότητα, όχι σύνθετα". Ενώ το επίρρημα απλώς σημαίνει "μόνο".

"διέβη τον Ρουβίκωνα" - "Ο κύβος ερρίφθη" (alea jacta est).

Ρουβίκων (Rubico) είναι το λατινικό όνομα ενός μικρού ποταμού στη βόρεια Ιταλία που χυνόταν στην Αδριατική θάλασσα.

Στη ρωμαϊκή εποχή, κατά τη ρεπουμπλικανική περίοδο, ο νόμος απαγόρευε στους Ρωμαίους στρατηγούς να τον διαβούν με τις λεγεώνες τους. Το μέτρο αποσκοπούσε στο να αποτρέψει την είσοδο στρατού στην Ιταλία, επομένως και το ενδεχόμενο πραξικοπήματος ή εμφυλίου πολέμου.

Όταν ο Ιούλιος Καίσαρ το 49 π.Χ. αποφάσισε να τον περάσει, πριν συγκρουστεί με τον Πομπήιο, αναφώνησε την περίφημη ιστορική φράση "Ο κύβος ερρίφθη" (alea jacta est).

Η φράση "διέβη τον Ρουβίκωνα" αναφέρεται σε ανθρώπους που εν γνώσει τους λαμβάνουν μια ριψοκίνδυνη απόφαση χωρίς επιστροφή.

Το ελληνικό αλφάβητο.

Εντελέχεια και ενδελέχεια.

Μας 'άλλαξε' τα φώτα.

Η ορθογραφία των λέξεων και η λεγόμενη "απλοποίηση".

Δάνειες λέξεις, χρήση και ορθογραφία.

Το τανκς ή το τανκ

Ο στυλός ή το στυλό;

Ο κανόνας « οι ξένες λέξεις είναι άκλιτες» είναι σωστός αλλά λέει τη μισή «αλήθεια»! Το σωστό είναι: «οι ξένες λέξεις όταν τις πρωτοδανειζόμαστε είναι άκλιτες, με το πέρασμα του χρόνου, κατά κανόνα, κλίνονται». Φυσικά ο χρόνος που χρειάζεται μία ξένη λέξη για να προσαρμοστεί φωνητικά στην ελληνική γλώσσα και να κλιθεί είναι σχετικός και πολύ μεγάλος. Π.χ. οι λέξεις: πόρτα, ταβάνι, και εκατοντάδες άλλες, είναι ξένες λέξεις και κλίνονται. Ελάχιστες είναι οι ξένες λέξεις που με το πέρασμα του χρόνου μένουν άκλιτες και μάλιστα πολλές από αυτές αντικαθίστανται ή παύουν να χρησιμοποιούνται (π.χ. αμπραγιάζ = συμπλέκτης). Η διαφορά με τη λέξη «το στυλό» είναι ότι είναι επαναδάνειο. Είναι, δηλαδή, ελληνική λέξη – για αυτό το λόγο πρέπει να γράφεται και με ύψιλον – με αποτέλεσμα να μην χρειάζεται πολύς χρόνος για τη φωνητική της προσαρμογή. ( εδώ να πω ότι η φωνητική προσαρμογή είναι μία «φυσική» γλωσσική διαδικασία που έχει να κάνει με τον προφορικό λόγο στην καθημερινή χρήση της γλώσσας και όχι κάποια τεχνητή – κλινική γλωσσικά – διαδικασία). Η λέξη προέρχεται από την ελληνική λέξη «ο στύλος». Έτσι έγινε γρήγορα η φωνητική προσαρμογή της λέξης στο αρσενικό, «ο στυλός»! Πλέον, η λέξη, είναι γλωσσικά ορθό να προφέρεται και να γράφεται στο αρσενικό της: «ο στυλός»! Φυσικά δεν απαγορεύεται να χρησιμοποιείται το άκλιτο ή να διορθώνεται στο γραπτό λόγο, αλλά θα πρέπει, στην μεταβατική περίοδο που βρίσκεται η λέξη, να προτιμάται το αρσενικό. Έτσι κι αλλιώς, είναι αναπόδραστο, σε μερικά χρόνια, η γλώσσα, να «αποβάλλει» το ουδέτερο και άκλιτο. 

Λύτος Δ. Κωνσταντίνος.

Αρχαίες και λόγιες φράσεις.

Αβρόχοις ποσί (χρησιμοποιείται συχνά λάθος)

Χωρίς να βραχούν (ούτε) τα πόδια. Μτφ.χωρίς να πάθουν τίποτε, χωρίς συνέπειες, ανώδυνα, χωρίς κόπο.

Τι σημαίνει η λέξη "βία" στον τέταρτο στίχο του Εθνικού Ύμνου.

Διονύσιος Σολωμός:

Σε γνωρίζω από την κόψη

Του σπαθιού την τρομερή,

Σε γνωρίζω από την όψη

Που με βία μετρά τη γη.

(Βιάζομαι, επισπεύδω, προτρέχω...επείγομαι από την ταχύτητα ή τη σπουδή με την οποία ενεργεί όποιος καταβάλλει έντονη προσπάθεια...διάθεση για ενεργοποίηση, ζέση, ζήλο...την προθυμία την οποία εκδηλώνει αυτός που ασχολείται με κάτι σοβαρό και, κατ΄ επέκταση, την επιμέλεια και την προσοχή που αφιερώνει.)

ο Καβάφης γράφει:

«Ίσως δεν έφθασεν ακόμη ο καιρός.

Να μη βιαζόμεθα· είν’ επικίνδυνον πράγμα η βία.»

Χρόνια ακούγαμε από ένα πολιτικό θερμοκήπιο ότι μία είναι η έννοια της λέξεις "βία"! Αυτοί που "γνωρίζουμε" όλοι ( μιλούσαν φυσικά για την αρχική έννοια τις λέξεις βία ). 

Λατινικές λόγιες εκφράσεις.

Το όνομα των ΕΛΛΗΝΩΝ

2000 π.Χ.

Πελασγοί

Αχαιοί, Δωριείς, Αιολείς, Ίωνες,

Δαναοί, Αργείοι, Έλληνες, Παναχαιοί, Πανέλληνες, Γραικοί

Γραικοί - Graeci (λατινικά)

800 π.Χ.

Έλληνες

100 π.Χ.

Έλληνες, Γραικοί,

500 μ.Χ.

Έλληνες (ειδωλολάτρες, πολυθεϊστές)

Γραικοί, (ειδικότερη σημασία «ελληνορθόδοξοι»)

Ρωμιοί  (ελληνορθόδοξοι)

Έλληνες (ελληνορθόδοξοι)

1000 μ.Χ.

Γραικοί  - Greek (αγγλ.), Grec (γαλλ.), Grieche (γερμ.)(λαοί της Δύσης)

Ίωνες - Γιουνάν ( λαοί της Ανατολής)

«Σιλά» ( ο άλλος μεγάλος πολιτισμός) (κίνα) 

1800 μ.Χ.

Έλληνες, Γραικοί, Ρωμιοί

1830 μ.Χ.

Έλληνες.

1980 μ.Χ.

 (Ελλάς το Hellas, ως επίσημη ονομασία της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση)

2000 μ.Χ.

Έλληνες, Γραικοί(Greek), Ίωνες(Γιουνάν),«Σιλά»

Τα... σε -ισμός.

Η διαφορά του "κατ' αρχήν" με το "κατ' αρχάς" (χρησιμοποιούνται συχνά λάθος)

Πολύ συχνά χρησιμοποιείται λάθος αντί για το "κατ' αρχάς" το "κατ' αρχήν".

Το "κατ' αρχάς" σημαίνει: αρχικά / αρχικώς, στην αρχή.

Το "κατ' αρχήν" σημαίνει: για λόγους αρχής, στα βασικά σημεία ("κατ' αρχήν διαφωνώ με το σκεπτικό της απόφασης", "η κατ' αρχήν ψήφιση του νομοσχεδίου").

"εξ απαλών ονύχων" (χρησιμοποιείται συχνά λάθος)

Σημαίνει: "από την παιδική ηλικία" κάποιου.

Η διαφορά του "τέως" με το "πρώην" (υπάρχει συχνά παρανόηση)

Και τα δύο προσδιορίζουν μία ιδιότητα κάποιου που πλέον δεν την έχει. Η διαφορά είναι ότι το «πρώην» μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε για όλους που είχαν αυτή την ιδιότητα, ενώ το «τέως» μόνο για έναν , τον ακριβώς προηγούμενο! Παράδειγμα, οι πρώην υπουργοί οικονομίας της Ελλάδας είναι όλοι όσοι είχαν διατελέσει στο αξίωμα, από αυτούς - «τους πρώην» - ένας μόνο πάντα, ο τελευταίος εξ αυτόν, θα είναι και τέως. ( …Άρα πρώην σημαίνει «παλαιότερος, κάποτε στο παρελθόν», ενώ τέως σημαίνει «τελευταίος, πρόσφατος, μέχρι πριν από λίγο»…Γ.Μπαμπινιώτης, Λεξικό της νέας ελληνικής γλώσσας, σελ.1782.).
Έτσι το «τέως» δεν δηλώνει κάτι το «αρνητικό» για κάποιον που προσδιορίζει, ούτε δηλώνει ότι ο κάθε «τέως» δεν μπορεί να ξαναγίνει «νυν» (πολλοί υπουργοί ήταν τέως και ξανά έγιναν υπουργοί). Το τέως χρησιμοποιήθηκε λάθος, με τις παραπάνω διαστάσεις, στην περίπτωση του Βασιλιά. Το αξίωμα είναι «Βασιλιάς της Ελλάδας», νυν δεν υπάρχει, οι πρώην πρέπει να ήταν επτά, ο τελευταίος εξ αυτών είναι τέως. Υπάρχουν και άλλες περιπτώσεις που από ιδεοληψία παραβιάσθηκαν, η Γλώσσα, η παράδοση, η ιστορία, η τέχνη, η θρησκευτικοί ύμνοι.

Λύτος Δ. Κωνσταντίνος.

Πότε λέμε "άμεσα" και πότε "αμέσως" (χρησιμοποιούνται συχνά λάθος)

Το «άμεσα» είναι τροπικό επίρρημα και σημαίνει απευθείας, χωρίς τη μεσολάβηση κάποιου. Μας δηλώνει τον τρόπο με τον οποίο θα ενεργήσουμε και δεν έχει σχέση με το χρόνο.
Αντίθετα το «αμέσως» είναι χρονικό επίρρημα και σημαίνει χωρίς χρονοτριβή.
Είναι εσφαλμένη η χρήση του άμεσα αντί του χρονικού αμέσως.

Ή ταν ή επί τας

Ή θα καταφέρουμε ή θα αποτύχουμε, ό,τι θέλει ας γίνει.

Ή να την φέρεις νικητής ή να σε φέρουν πάνω της νεκρό, έλεγαν οι Σπαρτιάτισσες μητέρες στα παιδιά τους, όταν τους έδιναν την ασπίδα για τον πόλεμο.

Κουτί της Πανδώρας

Συνδυασμένη επιδρομή συμφορών η εμφάνιση πολλών κακών ταυτόχρονα.

Η φράση προέρχεται από τη μυθολογία, κατά την οποία ο Δίας για να τιμωρήσει τους ανθρώπους έδωσε στην Πανδώρα σαν δώρο ένα κιβώτιο γεμάτο απ΄όλες τις συμφορές έτσι μόλις το άνοιξε βγήκαν έξω τα κακά.

Κόπρος του Αυγεία

Μαζεμένες ατασθαλίες και καταστάσεις που δύσκολα διορθώνονται.

Η φράση προέρχεται από ένα άθλο του Ηρακλή, όταν καθάρισε την κοπριά από τους στάβλους του Αυγείου.

Ήξεις αφήξεις

Λέγεται στην περίπτωση που κάποιος δεν έχει σταθερή άποψη, αλλά αλλάζει συνεχώς γνώμη.

Η φράση προέρχεται από το χρησμό του μαντείου των Δελφών « ήξεις αφήξεις ου θνήξεις εν πολέμω».

Ιδού η Ρόδος ιδού και το πήδημα

Λέγεται για όσους καυχώνται για ανεπιβεβαίωτα κατορθώματά τους και καλούνται να τα αποδείξουν.

Η φράση προέρχεται από αισώπειο μύθο «Ανήρ Κομπαστής» σύμφωνα με τον οποίο κάποιος ισχυριζόταν ότι κάποτε στη Ρόδο έκανε ένα πολύ μεγάλο άλμα και του ζήτησαν να το επαναλάβει λέγοντάς του την παραπάνω φράση.

Κομίζω γλαύκας εις Αθήνας

Λέω πράγματα πασίγνωστα, σαν να ήταν άγνωστα.

Η φράση λέγεται γιατί στην Αθήνα η γλαύκα, η κουκουβάγια, ήταν πασίγνωστη, σαν σύμβολο της Αθήνας και εικονιζόταν παντού, όπως στις στροφές των σπιτιών, στα νομίσματα κλπ

"άχθος αρούρης"

Βάρος της γης. Η έκφραση αποδίδεται στον Αχιλλέα, όταν έμαθε το θάνατο του αδερφικού του φίλου του Πάτροκλου.( Ομήρου Ιλιάδα)

Ισταμπούλ

Από την ελληνική έκφραση:''εις την πόλη''.

"αυθωρεί και παραχρήμα" ( χρησιμοποιείται συχνά λάθος)

Κάτι που θέλουμε να γίνει ευθύς αμέσως, χωρίς χρονοτριβή.

ΤΟΥ ΚΟΛΛΗΣΑΝ ΤΗ ΡΕΤΣΙΝΙΑ

Στην Πελοπόννησο "ρετσινιά" λέγεται το κομμάτι από δέρμα γίδας που αλείφεται με ρετσίνι δημιουργώντας ένα αυτοσχέδιο θεραπευτικό τσιρότο, που φυσικά δεν ξεκολλούσε εύκολα όπως … οι προκαταλήψεις για άνθρωπο που έχει κατηγορηθεί για κάτι.