Φαρσί

 φαρσί 

"μιλάει απταίστους",

"τα λέει/τα ξέρει πάρα πολύ καλά, απ΄ έξω κι ανακατωτά"

Τούρκικη λέξη που σημαίνει "περσικά"

Πανάκεια - πανδημία - επιδημία

 Μπαμπινιώτης: Οι ξένοι «πανάκεια» και «πανδημία», εμείς «Black Friday» και «click away»

04-12-2020

Αυτή τη φορά ο καθηγητής "χτύπησε" για τη λέξη "πανάκεια", που χρησιμοποιήθηκε από την βρετανική κυβέρνηση για την επιχείρηση για τα εμβόλια του κορωνοϊού.

«Πανάκεια. Οι ξένοι έπλασαν πρώτα, κατά τον γαλλικό ελληνογενή όρο ιpidιmie «επιδημία», το επίσης γαλλικό ελληνογενές pandιmie «πανδημία» [> αγγλ. pandemic].

Ας σημειωθεί ότι η λέξη πανδημία στην αρχαία Ελληνική είχε διαφορετική σημασία, σήμαινε «λαϊκή συνέλευση, σύναξη». Αργότερα (1540) υιοθέτησαν στην Αγγλική την λέξη panacea (< αρχ. ελληνικό πανάκεια) μέσω τού λατ. panacea.

Τουρνουά – Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία

© 2008 Νίκος Σαραντάκος

Προειδοποίηση: αν θέλετε απλώς να μάθετε ποια ελληνική λέξη είναι η ρίζα της λ. τουρνουά, η απάντηση είναι τόρνος. Και για να μην κάνω μισές δουλειές, οι απαντήσεις στην άσκηση 3 της σελίδας 12 του βιβλίου αρχαίων ελληνικών της Α’ Γυμνασίου είναι οι εξής:

τουρνουά από τη λ. τόρνος

τζίρος από τη λ. γύρος

φαντεζί από τη λ. φαντασία (αυτό ήταν εύκολο)

παρλάρω από τη λ. παραβολή (δείτε εδώ για περισσότερα)

πιάτσα από τη λ. πλατεία (ή μάλλον από το πλατεία οδός)

σκιτσάρω από καμιά λέξη· είναι λάθος του βιβλίου ή μάλλον λάθος του Λεξικού Μπαμπινιώτη· αλλά η λέξη την οποία εννοούν, είναι η λέξη σχέδιος (ή, πιο απλά, σχέδιον).

100 Λόγοι που αποδεικνύουν ότι οι ΜΑΚΕΔΟΝΕΣ ΗΤΑΝ ΕΛΛΗΝΕΣ!

Από

 Σταυρούλα

 -

06/09/2018

Στα Αρχαία Ελληνικά, Αλέξανδρος = αυτός που νικά / καταπολεμά τους (άλλους) άνδρες. Προέρχεται από το ‘αλέξω’ το οποίο σημαίνει διώχνω, προστατεύω, εξ ου και αλεξικέραυνο, αλεξίπτωτο, αλεξίσφαιρο, αλεξίθραυσμο, αλεξήλιο και από το ‘ανήρ’(άνδρας), ενώ ο πατέρας του Φίλιππος = ‘αυτός που αγαπάει τα άλογα’, από το ‘φίλος’ και ‘ίππος’, δηλαδή ο φίλος του ίππου, του…αλόγου. Επίσης, Μακεδονία σημαίνει η χώρα των ψηλών ανδρών, αφού Μακεδνός σημαίνει ψηλός και μακρύς. Όλα Ελληνικά ονόματα, με Ελληνική προέλευση και κοινή γλώσσα.

Αφορμή για αυτό το άρθρο αποτέλεσε η συζήτηση που είχα με έναν Σκοπιανό τουρίστα στη Λεπτοκαρυά. Ούτε λίγο ούτε πολύ προσπαθούσε να μου δείξει ότι αυτός είναι απόγονος των Αρχαίων Μακεδόνων κτλ. Όταν η συζήτηση πήγε στη γλώσσα τους (όπου και πάλι προσπαθούσε να με πείσει ότι η δική τους Γλώσσα προέρχεται από τη Γλώσσα των Μακεδόνων), τον ρώτησα τι σημαίνουν τα ονόματα των Μακεδόνων και από πού προέρχονται και εκεί τα βρήκε σκούρα. Δυστυχώς γι’ αυτόν, ως γλωσσολόγος γνωρίζω κάτι περισσότερο από αυτόν.

Ηθοποιός - ευήθης - αήθης - πανούργος

Ηθοποιός σημαίνει ποιώ ήθος, λένε με καμάρι διάφοροι ημιμαθείς του "σανιδιού". Αυτό σημαίνει, όντως. Μόνο που "ήθος" (και έθος) στα αρχαία είναι ο χαρακτήρας του ανθρώπου (αλλά και το ενδιαίτημά του). Γι΄ αυτό, εκείνος που έχει καλό χαρακτήρα λέγεται ευήθης και εκείνος που έχει κακό, αήθης. Ο ηθοποιός λοιπόν πλάθει χαρακτήρες. Το αν έχει ή δεν έχει ήθος, (με την νεοελληνική σημασία της λέξης) είναι μια τελείως άλλη ιστορία, ανεξάρτητη του πόσο καλός ηθοποιός είναι. Μπορεί δηλαδή ένας πολύ ταλαντούχος ηθοποιός να είναι αήθης και ένας ατάλαντος να είναι ευήθης. Μπορεί επίσης να είναι ατάλαντος και αήθης, οπότε γίνεται λαϊκός δικαστής.

Υ.Γ. Η περιπέτεια της λέξης "ευήθης" είναι αποκαλυπτική της διαχρονικής ελληνικής κουλτούρας. Αρχικώς σήμαινε τον έχοντα καλό χαρακτήρα, τον τίμιο. Και η ευήθεια ήταν η αγαθότης του ύφους, η καλή διάθεσις, η τιμιότης, η ευγενής απλότης, (βλέπε λεξικό Δημητράκου). Ο Πλάτωνας και ο Δημοσθένης χρησιμοποιούν τον όρο με την θετική του σημασία. Φαίνεται όμως ότι το να είσαι ευήθης όταν οι άλλοι ήταν πανούργοι (μετήρχοντο δηλαδή παντός έργου, έκαναν τα πάντα για να σου τη φέρουν) σε έκανε μπουνταλά. Έτσι στην αρχαία γραμματεία για κάποιο διάστημα χρησιμοποιούνται και οι δύο σημασίες, (όπως σήμερα η λέξη "αγαθός"), αλλά τελικά επικρατεί η αρνητική. Ευήθεια σήμερα ονομάζεται η υπερβολική ευπιστία, η ανοησία. Και ευήθης είναι ο αγαθιάρης, ο εύπιστος, ο κουτός.

Θάνος Τζήμερος.

Κάθισα ή κάθησα;

Στη δημοτική το ρήμα κάθομαι, το οποίο προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό κάθημαι, δεν έχει αόριστο στη μεσοπαθητική φωνή (αν είχε θα ήταν "καθήθηκα"), γι' αυτό δανείζεται τύπους από το συνώνυμό του καθίζω. Έτσι, σχηματίζει τους χρόνους του ως εξής: αόριστος κάθισα και (προφορικά) έκατσα, απαρέμφατο καθίσει και (προφορικά) κάτσει, μετοχή παρακειμένου καθισμένος. 

Προσοχή, λοιπόν, στην προστακτική (κάθισε, καθίστε) και στον αόριστο (κάθισα) που γράφονται με γίωτα (ι). 

Ο τύπος κάθησα είναι λανθασμένος και δε δικαιολογείται σε καμία περίπτωση!



https://e-didaskalia.blogspot.gr/2015/06/blog-post_67.html

Ἐτυμολογία: ταξίδι στὶς φλέβες τῆς γλώσσας μας

24/5/16

Ἐτυμολογία: ταξίδι στὶς φλέβες τῆς γλώσσας μας

Δημήτρης Νατσιός

. Ὅταν θέλω νὰ διδάξω στοὺς μαθητές μου, παιδιὰ τοῦ δημοτικοῦ, τὴν ὡραιότητα τῆς ἐτυμολογίας τῶν λέξεων τῆς γλυκάκουστης γλώσσας μας, τοὺς ἀναφέρω ἕνα πολὺ ἁπλὸ παράδειγμα. Τοὺς ρωτῶ γιατί ὀνομάστηκε ἔτσι ὁ σκίουρος. Εὔκολα καταλήγουμε στὰ δύο συνθετικά της λέξεως: σκιὰ + οὐρά. «Καὶ γιατί τὸ εἶπαν ἔτσι οἱ νουνεχεῖς καὶ εὑρηματικοὶ πρόγονοί μας; Γιατί ἡ φουντωτὴ καὶ μεγάλη οὐρά του δημιουργεῖ σκιά». Ἀμέσως τὰ παιδιὰ «ψυλλιάζονται», ὑποπτεύονται ὅτι κάτι συμβαίνει μὲ τὶς λέξεις καὶ τά... γενέθλιά τους.. Τὸ ἴδιο γίνεται καὶ μὲ τὴν λέξη ρινόκερος. «Ρὶν» εἶναι ἡ μύτη, τοὺς λὲς γιὰ τὸν ὠτορινολαρυγγολόγο, τὸν ὁποῖο ἔχουν ἐπισκεφτεῖ – τὸ πρῶτο συνθετικὸ «ὠτο», τὰ αὐτιά, ἐδῶ στὸ Κιλκίς, τὸ γνωρίζουν οἱ ποντιακῆς καταγωγῆς μαθητές, ἀπὸ τὰ νόστιμα «ὠτία» ποὺ φτιάχνουν οἱ μάνες ἢ κυρίως οἱ γιαγιάδες τους, τὸ δεύτερο συνθετικὸ «-κερος» (ἢ -κερως, ἐκ τοῦ κέρας, τὸ κέρατο), καὶ μᾶς προκύπτει τὸ ζῶο ποὺ ἔχει στὴν μύτη ἕνα κέρατο. Λέγαμε τὶς προάλλες γιὰ τὴν γενοκτονία τῶν Ποντίων καὶ ἀναλύαμε τὰ συνθετικὰ γένος + κτείνω. Τὸ κτείνω (=σκοτώνω), δὲν τὸ ἀναγνωρίζουν, ὅμως ἂν τοὺς πεῖς ὅτι σημαίνει σκοτώνω (ἐκ τοῦ σκότους), φτάνουμε στὴν αὐτοκτονία, στὰ ἐντομοκτόνα, στὴν λιμοκτονία.

Χρίστος ή Χρήστος

ς