Νοσταλγία

 Υπέροχη λέξη η νοσταλγία. 

Είναι σύνθετη, από τις ομηρικές «νόστος», που σημαίνει επιστροφή, και «άλγος», που σημαίνει πόνος. Και μπορεί αυτές οι δύο λέξεις να είναι ελληνικές, η «νοσταλγία» όμως είναι ξένη. Φτιάχτηκε το 1688 από τον Αλσατό φοιτητή της Ιατρικής Γιοχάνες Χόφερ, ο οποίος ήθελε να εξηγήσει αυτό που μέχρι τότε ονομαζόταν «ελβετική ασθένεια». 

Ήταν η μελαγχολία των Ελβετών μισθοφόρων που υπηρετούσαν τον βασιλιά της Γαλλίας Λουδοβίκο ΙΔ΄, όταν έλειπαν χρόνια από την πατρίδα τους. 

Κατόπιν, η νοσταλγία επεκτάθηκε και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές γλώσσες και ήρθε ως αντιδάνειο στην ελληνική.

Ο πρώην πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών Γιώργος Μπαμπινιώτης προτείνει αντί για τη χρήση των λέξεων:

"lockdown", 

"delivery" 

"take away" 

click away

 να χρησιμοποιούνται οι ελληνικές λέξεις:

"απαγορευτικό"

"τροφοδιανομή"

«(παραγγγελία) για το σπίτι»

 παράδοση εκτός / παραλαβή εκτός (καταστήματος [εννοείται])

ΚΟΥΡΙΕΡ → ταχυδιανομέας

ΑΠΟΣΤΟΛΕΣ ΜΕ ΚΟΥΡΙΕΡ → ταχυδιανομές

Εγκαταλειμμένος και εγκαταλελειμμένος

 Εγκαταλειμμένος και εγκαταλελειμμένος.

Μπορούμε να χρησιμοποιούμε και τα δύο!

Απλώς το δεύτερο είναι το λόγιο.

"χαίρετε" - Επί τούτω - με ‘γεια - Ανέκαθεν

 

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Σωστό: "χαίρετε"

Χρησιμοποιείται σαν τρόπος χαιρετισμού και δηλώνει ευχή: να χαίρεστε! Γι’ αυτό γράφεται με έψιλον κι όχι “χαίρεται”.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Προσοχή, όχι «επί τούτου» ούτε «εξεπιτούτου», που τα λέμε από συνήθεια και κοντεύουν να ενσωματωθούν στη γλώσσα μας.

Άρα το σωστό είναι: Επί τούτω, (επί + δοτική ενικού), σημαίνει γι’ αυτόν το σκοπό, για τη συγκεκριμένη περίπτωση

----------------------------------------------------------------------------------------------

Με γεια, δύο λέξεις, κι όχι μεγειά. Είναι ευχή και τη λέμε συνήθως όταν κάποιος κουρεύτηκε, «με ‘γεια το κούρεμα».

Βέβαια, μπορούμε να το πούμε και σ’ άλλες περιπτώσεις. Όπως όταν κάποιος αγοράσει ένα καινούριο ρούχο, αυτοκίνητο κ.τ.λ.

--------------------------------------------------------------------------------------------------

Η κατάληξη -θεν δείχνει κατεύθυνση και σημαίνει από, γι’ αυτό όλα τα επιρρήματα που τελειώνουν σε -θεν γράφονται χωρίς προθέσεις στην αρχή.

• Σωστό: Ανέκαθεν ήσουν πεισματάρα.
• Λάθος: Από ανέκαθεν ήσουν πεισματάρα.

Το ίδιο ισχύει και με τα επιρρήματα: έμπροσθεν, όπισθεν, άνωθεν, κάτωθεν, έξωθεν, δεξιόθεν, εκατέρωθεν, πόθεν και μακρόθεν. Προσοχή όμως: δεν υπάρχει η λέξη «κοντόθεν». Μπορείς να πεις “από κοντά” και θα γίνεις απόλυτα κατανοητός!

--------------------------------------------------------------------------------------------------